Leestijd 4 - 5 min
Jeugdzorgmedewerkers en leerkrachten worden steeds meer één team

Ze weten van wanten: de vier pedagogisch medewerkers van Combinatie Jeugdzorg en de twee leerkrachten van De Rungraaf in Eindhoven. Samen bieden zij in de school specialistisch onderwijs en behandeling aan een groepje kinderen dat zonder dit nieuwe onderwijszorgaanbod niet naar school had gekund. Al doende, raken ‘onderwijs’ en ‘zorg’ steeds beter op elkaar ingespeeld.

“Met deze pilot bieden we kinderen en ouders perspectief”, vindt manager Dagbehandeling van Combinatie Jeugdzorg Perry Plompen. Net als directeur Leon Boom van De Rungraaf en collega-directeur Jos Vinders is hij blij dat het met deze nieuwe onderwijszorgklas lukt om kinderen ondanks hun uitdagingen op het gebied van gedrag naar school te laten gaan.

Kleine groep, drie ruimtes

“Normaal zitten bij ons in het speciaal onderwijs zo’n twaalf, dertien kinderen in een groep”, vertelt Leon. “Deze groep heeft negen kinderen, die eigenlijk allemaal maatwerk nodig hebben. De één heeft nog echt veel meer behandeling nodig en kan pak ‘m beet maximaal een uur onderwijs volgen, voor de ander kan het accent al meer op onderwijs liggen.” De Rungraaf maakte drie lokalen vrij om de pilot te kunnen starten. Eén is ingericht voor onderwijs, één voor behandeling en één als huiskamer, als een kind echt even moet bijkomen.

Leerrecht!

Jos: “Wij vinden dat ieder kind leerrecht heeft, dus we steken als school en jeugdzorginstelling onze nek uit voor deze groep. Stap voor stap proberen we deze kinderen steeds meer onderwijs te bieden. Zonder deze pilot hadden deze kinderen thuis gezeten, of waren naar een zorgboerderij gegaan, zonder onderwijs.” Manager Dagbehandeling bij Combinatie Jeugdzorg Perry Plompen onderstreept ook: “Eén uur onderwijs is tóch onderwijs. Ieder kind hóórt wat mij betreft ook in het onderwijs te zijn. Wij zijn dus heel blij dat wij als behandelaars in de school kunnen zijn. Eenmaal uít die onderwijsomgeving, duurt de weg terug vaak heel lang.” Dit merkt Combinatie Jeugdzorg ook bij dagbehandeling-locaties in de regio, van waaruit thuiszitters terug worden begeleid naar school.

Waarderend leren

De pedagogisch medewerkers en leerkrachten groeien steeds meer naar elkaar toe. “Het is óók nog zoeken”, merkt Leon, “want onderwijs en zorg zijn echt twee verschillende werelden. Je kunt wel zeggen dat we een brug bouwen terwijl we er al overheen lopen.”

"Loopt een kind vast in een conflict in zijn omgeving, dan merken we dat leerkrachten en behandelaars dit op een andere manier aanpakken en soms een andere benaderwijze
kiezen", illustreert Jos.

Leon: “Het is geweldig om te zien met welke open en waarderende houding het team leert. De visie op kinderen verschilt niet veel, maar het is op de werkvloer wel pionieren. Elke dag evalueren de collega’s samen en kijken vooruit naar wat de volgende dag weer beter kan.”

Dat het wennen is, herkent Perry ook. Toch merkt hij vooral een enorme gedrevenheid om de pilot tot een succes te maken. “Onze pedagogisch medewerkers zijn enorm trots om mee te doen en vinden het zo gaaf om in het onderwijs werkzaam te zijn!”

Jeugdzorg in de school is óók belangrijk omdat dit de drempel voor ouders om hulp te vragen en te accepteren lager wordt, merkt Perry ook bij andere (reguliere) scholen waarmee Combinatie Jeugdzorg samenwerkt. “Die samenwerking tussen ouders, school en jeugdzorg is zo belangrijk om het hele systeem waarin een kind functioneert, te versterken.”

Werk aan de winkel

Aan inzet en enthousiasme geen gebrek dus. Leon, Jos en Perry hebben alle vertrouwen in het team dat onderwijs en behandeling combineert. Toch vragen zij óók aandacht voor duurzame aandacht voor en financiering van deze onderwijszorg- en zorgonderwijsarrangementen.

“Minder bureaucratie zou echt helpen”, vindt Perry. “Het liefst wil je als onderwijs en zorg vanuit één budget voor de leerling meteen behandeling kunnen inzetten als dat nodig is. Zonder dat je eerst langer moet wachten op een indicatie.”

Er zijn bijvoorbeeld situaties dat een kind vastloopt op school, maar dat ouders thuis geen ondersteuning vragen en dan komt zo’n indicatie niet. Terwijl die jeugdzorg op school dus wél nodig is. “Ook zou het voor scholen fijn zijn om met één zorgpartner te werken in plaats van met vele, en andersom. Dan kun je samen bouwen aan continuïteit.”

In gesprek met partners

Ook financieel zijn er uitdagingen. Onderwijsbehandeling aanbieden in deze vorm is duur. Dit komt door de inzet van veel professional en ook door de ruimte die vrijgemaakt is. Nu zet De Rungraaf hier geld voor in dat komt uit het tijdelijke Nationaal Programma Onderwijs (NPO).

“We zijn in gesprek met gemeenten in de regio en ook het samenwerkingsverband passend onderwijs volgt de pilot met interesse”, vertelt Jos. “Om er samen voor te zorgen dat we het aantal thuiszitters terugdringen, is dit onderwijsbehandelaanbod echt hard nodig.”

Dit kan Perry alleen maar beamen. “Toen ik voor het eerst ging kijken op De Rungraaf was ik echt onder de indruk van de pedagogische aanpak. Die is héél goed. Dit aanbod is er voor kinderen voor wie dat tóch nog onvoldoende is.”

Jeugdzorg in De Korenaer Eindhoven

De Rungraaf voor speciaal onderwijs werkt in het gebouw De Avenir samen met De Korenaer Eindhoven. Ook in het voortgezet speciaal onderwijs gaat onderwijsbehandeling starten. De voorbereidingen zijn in volle gang en de school en Combinatie Jeugdzorg hopen in januari 2024 te starten. “We zijn met gemeente Eindhoven in gesprek over financiering”, vertelt Perry. “We nemen de ervaringen die we hebben opgedaan in het speciaal onderwijs van De Rungraaf natuurlijk mee. Ook brengen we veel expertise mee vanuit Intensieve Dagbehandeling dat we ook in Eindhoven aanbieden om thuiszitters terug te begeleiden naar school.”

auteur Anne-Marie Veldkamp